Vandaag krijgen steeds meer organisaties, zonder dat daar een duidelijke aanleiding toe is, van hun klanten de vraag om hen te helpen hun verrichtingen online uit te voeren. Volgens de barometer van de Koning Boudewijnstichting heeft 46 % van de Belgische bevolking zwakke digitale vaardigheden, die onvoldoende kunnen zijn om bepaalde verrichtingen online uit te voeren. Bron: https://kbs-frb.be/nl/barometer-digitale-inclusie-2022.
Dergelijke vaststelling wekt bij organisaties de interesse voor digitale inclusie. Toch reageren die organisaties vaak uit noodzaak en spelen ze kort op de bal. Ze rekenen op de vaardigheden, competenties en goodwill van hun personeel om verschillende mogelijkheden voor digitale inclusie aan te reiken.
Helaas is deze aanpak niet altijd voldoende, zowel niet voor de cursisten als voor de professionals. De strategieën van de verschillende organisaties waar WeTechCare mee in contact is gekomen, missen precisie …
Wat is een project rond digitale inclusie?
Niet alle digitale inclusieprojecten gaan noodzakelijkerwijs over online ondersteuning of digitale bemiddeling. Er zijn verschillende stappen in het digitale inclusietraject van een persoon, van het vaststellen van de behoeften tot de begeleiding naar zelfstandigheid.
Bij WeTechCare vzw, de organisatie die 123Digit host, zijn we ervan overtuigd dat het hele traject niet door alle organisaties aangeboden moet worden. De uitbreiding van de digitale toegankelijkheid hangt dan weer wel af van alle organisaties. Allemaal zijn ze een stukje van de puzzel om de digitale kwetsbaarheid te verminderen.
We geloven dat samenwerking en netwerken de beste manieren zijn om de uitdaging van digitale inclusie aan te pakken. Daarom werken we nauw samen met alle spelers. We doen dat met de verschillende bestuursniveaus, zowel op Europees, federaal, gewestelijk als gemeentelijk vlak, maar ook met het verenigingsweefsel en de actoren op het terrein, om samen de ontwikkeling van netwerken voor digitale inclusie te ondersteunen.
Eerste stap: digitale inclusie op lokaal niveau en in je project positioneren
We moeten vaststellen dat er een reële behoefte aan digitale ondersteuning bestaat. De organisaties stellen zich echter de volgende vraag: is het mijn rol om digitale ondersteuning te bieden?
Het zal nodig zijn om alle beschikbare krachten in te zetten om de uitdagingen van digitale inclusie aan te gaan. Het is namelijk zo dat bijna één Belg op twee digitaal kwetsbaar is.
Bron: https://kbs-frb.be/nl/ondanks-de-stijgende-digitalisering-bijna-een-belg-op-twee-digitaal-kwetsbaar
Digitale inclusie dient niet alleen om de toegang tot rechten te vereenvoudigen. De gezondheidscrisis heeft het nut en de noodzaak in onze samenleving aangetoond om informatie te krijgen, een sociale band te onderhouden, toegang te krijgen tot gezondheidszorg, enz.
Professionals hebben echter nood aan een duidelijk kader om aan deze ontwikkeling te kunnen bijdragen. Zoals eerder al aangegeven heb je een zekere aanleg nodig om digitale coach te zijn, maar elke professional kan deelnemen aan het digitale inclusietraject: door voorlichting en bewustmaking, door te wijzen op de voordelen van opleiding, door te verwijzen naar geschikte lokale partners, door gratis toegang te verlenen, enz. Digitale inclusieprojecten hebben geen strikt format.
Het is noodzakelijk om de plaats van digitale inclusie in het project van de organisatie aan te geven, zodat het zowel voor de cursisten als de professionals duidelijk is.
Anderzijds suggereert een nieuw project voor digitale inclusie dat het reeds bestaande aanbod bekeken is. Op die manier kunnen aanvullende initiatieven worden genomen en meer vormen van begeleiding aangeboden worden, zonder dat het overzicht zoek raakt. De studies van lokale overheden zullen als leidraad dienen doordat ze bestaande projecten in kaart brengen.
De drie noodzakelijke pijlers voor digitale ondersteuning
Digitale ondersteuning vereist:
- Een geschikte locatie met alle voorzieningen: workshops over digitale inclusie moeten voornamelijk face-to-face plaatsvinden (met de mogelijkheid tot ondersteuning op afstand). Er moet dus een fysieke ruimte worden gereserveerd, afhankelijk van het project.
- Als het de bedoeling is om hulp te bieden bij online verrichtingen, dient een aparte ruimte te worden gereserveerd om de privacy te waarborgen.
- Als het de bedoeling is om workshops te organiseren, is een ruimte met computerapparatuur en de mogelijkheid om in gesprek te gaan en opdrachten uit te voeren een goede keuze.
- Een opgeleide begeleider: digitale inclusie draait eerst en vooral rond de mens. De rol van de begeleider is dan ook niet te onderschatten. Hij moet in staat zijn om zijn methodes en vaardigheden af te stemmen op de verschillende activiteiten (workshops, sturing, enz.). Opgeleid personeel is noodzakelijk om de cursisten een kwaliteitsvolle begeleiding te geven. Dergelijk personeel zal de informatie namelijk duidelijk kunnen overbrengen waardoor de cursisten vlotter dingen bijleren. Hiervoor kunnen de coaches een beroep doen op de pedagogische hulpmiddelen op het 123Digit-platform.
- De cursisten: ondanks het kwalitatieve aanbod van de organisaties is het niet altijd eenvoudig om cursisten te vinden. 20% van de organisaties die door WeTechCare in hun opdracht werden begeleid, gaven aan dat hun opleidingen niet 100% volzet waren. De behoeften van het doelpubliek moeten dus dienen als leidraad om de begeleiding te ontwikkelen.
Tegelijkertijd moeten de financieringsmogelijkheden en de beschikbare middelen voor het welslagen van het project (lokalen, voorzieningen, personeel, enz.) in kaart worden gebracht. Organisaties kunnen zich wenden tot overheidsfinanciering, projectoproepen of de steun van stichtingen.
Begrijp de behoeften van je doelpubliek
De behoeften van je doelpubliek begrijpen is van cruciaal belang om digitale begeleiding op te zetten. Met die stap kun je het niveau van het publiek in kaart brengen en prioriteit geven aan bepaalde dingen. Dergelijke informatie zal je helpen bij het uitwerken van een digitaal inclusieaanbod dat relevant en passend is voor je cursisten. Maak hiervoor zeker gebruik van de diagnosetool op ons platform.
Verder is het van cruciaal belang om het aanbod bij je doelpubliek bekend te maken.
Dat doe je via communicatietools die het aanbod onder de aandacht brengen van de gebruikers of hun tussenpersonen.
Er dient ook een kader tussen de gebruikers, de partners en de instelling opgezet te worden, zodat laatstgenoemde naar haar competenties wordt ingezet.
Er zijn verschillende hulpmiddelen die je kunnen helpen om je begeleiding onder de aandacht te brengen. Vandaag bestaan er al heel wat tools om een duidelijk overzicht van het aanbod te geven. Bekijk zeker en vast eens onze handige kaart die je een overzicht geeft van alle actoren in digitale inclusie op ons platform 123Digit.
Aarzel niet om ons je vragen, opmerkingen en suggesties te sturen naar redac@123digit.be!
